Zasiłek rodzinny

Kto może otrzymać zasiłek rodzinny?

Uprawnionym wnioskodawcą jest rodzic, opiekun prawny lub faktyczny dziecka (musi wystąpić do sądu z wnioskiem o przysposobienie dziecka).
O przyznanie zasiłku może zwrócić się także pełnoletnia osoba ucząca się w szkole lub szkole wyższej do ukończenia 24 roku życia, jeśli nie pozostaje na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony.

Kryterium dochodowe

  • Zasiłek rodzinny przysługuje rodzinom, w których dochód na osobę nie przekracza 674 złotych lub 764 złotych (w rodzinie z dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności)

  • W okresie zasiłkowym 2023/2024 trwającym od 1 listopada 2023 do 31 października 2024 należy wykazać dochody za rok 2022 z uwzględnieniem zmian wysokości dochodów członków rodziny.

Przyznanie zasiłku rodzinnego w przypadku przekroczenia progu dochodowego „zasada złotówka za złotówkę”

W przypadku przekroczenia kwoty uprawniającej daną rodzinę do zasiłku rodzinnego,  zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku rodzinnego przysługują w wysokości różnicy między łączną kwotą zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami a kwotą, o którą został przekroczony dochód rodzin.

Łączną kwotę zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami stanowi suma przysługujących danej rodzinie w danym okresie zasiłkowym: zasiłków rodzinnych podzielonych przez liczbę miesięcy, na które danej rodzinie jest ustalane prawo do tych zasiłków oraz następjących dodatków do zasiłku rodzinnego:

  • Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,
  • Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka,
  • Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej,
  • Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego

podzielonych przez liczbę miesięcy, na które danej rodzinie jest ustalane prawo do tych dodatków;  dodatków do zasiłku rodzinnego:

  • Dodatek z tytułu urodzenia dziecka,
  • Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego
  • Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania

podzielonych przez 12 miesięcy.

W przypadku gdy wysokość zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami przysługująca danej rodzinie, ustalona zgodnie z zasadą ”złotówka za złotówkę” jest niższa niż 20,00 zł, świadczenia te nie przysługują.

Od czego zależy przyznanie zasiłku rodzinnego?

Zasiłek rodzinny przysługuje do ukończenia przez dziecko:

  • 18 roku życia  lub
  • nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia albo
  • 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności

Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli:

  • dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim;
  • dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie (dom pomocy społecznej, placówka opiekuńczo-wychowawcza, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy, areszt śledczy, zakład karny, zakład opiekuńczo-leczniczy, zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy oraz szkoła wojskowa lub inna zapewniająca nieodpłatnie pełne utrzymanie) lub w rodzinie zastępczej;
  • osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;
  • pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko;
  • osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od jego rodzica, chyba, że:
    • rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
    • ojciec dziecka jest nieznany,
    • powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,
    • sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka,
    • dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach.
  • członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą, chyba, że przepisy unijne mówią inaczej.

Wysokość zasiłku rodzinnego

  • 95 złotych na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;
  • 124 złotych na dziecko powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia;
  • 135 złotych na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia

Jak jest przyznawany zasiłek rodzinny?

Zasiłek rodzinny wraz z dodatkami przyznaje się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami, do końca okresu zasiłkowego lub do miesiąca, w którym uprawnione dziecko kończy 18/21/24 lata lub do zakończenia tego roku studiów, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 24 roku życia.

Co powoduje wstrzymanie wypłaty zasiłku rodzinnego?

Wypłata zasiłku rodzinnego zostaje wstrzymana w sytuacji, gdy:

  • wnioskodawca odmówi udzielenia lub nie udzieli w wyznaczonym  terminie, wyjaśnień co do okoliczności mających wpływ na prawo do świadczeń rodzinnych.
  • wnioskodawca nie podejmuje świadczeń rodzinnych przez trzy kolejne miesiące kalendarzowe.

Wymagane dokumenty

Dokumenty dotyczące wnioskodawcy:

Potwierdzenie tożsamości -  dokument tożsamości ze zdjęciem do wglądu pracownika

Dokumenty dotyczące dziecka, na które wnioskodawca ubiega się o świadczenie: zupełny akt urodzenia, w przypadku, gdy ojciec dziecka jest nieznany

Uprawnieni wnioskodawcy:

rodzic – brak dokumentu
opiekun prawny - orzeczenie sądu ustanawiające opiekuna prawnego
opiekun faktyczny – zaświadczenie z sądu o toczącym się postępowaniu w sprawie przysposobienia dziecka.
osoba ucząca się - akty zgonu rodzica/ów lub/i wyrok sądu orzekający alimenty od rodzica lub od obojga rodziców

Dochód: (Dotyczy wszystkich pełnoletnich członków rodziny)

Gospodarstwo rolne (dotyczy osób, które taki dochód uzyskiwały)

UWAGA!

Ośrodek jest obowiązany do samodzielnego uzyskania od organów podatkowych lub ministra właściwego do spraw finansów publicznych, organów emerytalno-rentowych oraz z rejestrów publicznych, drogą elektroniczną lub drogą pisemną, odpowiednio:

  • informacji o dochodzie podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 27, art. 30b, art. 30c, art. 30e i art. 30f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, każdego członka rodziny, udzielanych przez naczelnika właściwego urzędu skarbowego
  • informacji o dochodzie podlegających opodatkowaniu na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
  • informacji o wysokości składek na ubezpieczenie zdrowotne, w tym informacji o wysokości składek od poszczególnych płatników i okresach opłacania przez nich tych składek
  • zaświadczenia lub informacji o zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych
  • informacji o legitymowaniu się odpowiednim orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności.

WAŻNE!

W przypadku braku możliwości samodzielnego uzyskania przez Ośrodek informacji lub zaświadczeń z przyczyn nieleżących po stronie Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Katowicach, Ośrodek będzie wzywał wnioskodawcę do dołączenia tych informacji lub zaświadczeń.

Inne dane:

Alimenty świadczone na rzecz innych osób/zasądzone na rzecz osób w rodzinie w roku kalendarzowym poprzedzającym  okres zasiłkowy należy potwierdzić poniższymi dokumentami.

W przypadku gdy osoba uprawniona nie otrzymała alimentów albo otrzymała je w wysokości niższej od ustalonej w wyroku sądu, ugodzie sądowej lub ugodzie zawartej przed mediatorem:

  • odpis podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu zasądzającego alimenty na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną lub odpis protokołu posiedzenia zawierającego treść ugody sądowej, lub odpis zatwierdzonej przez sąd ugody zawartej przed mediatorem, zobowiązujących do alimentów na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną
  • przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące wysokość zapłaconych alimentów, jeżeli członkowie rodziny są zobowiązani wyrokiem sądu, ugodą sądową lub ugodą zawartą przed mediatorem do ich płacenia na rzecz osoby spoza rodziny.
  • zaświadczenie organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne o całkowitej lub częściowej bezskuteczności egzekucji alimentów, a także o wysokości wyegzekwowanych alimentów, lub
  • informację właściwego sądu lub właściwej instytucji o podjęciu przez osobę uprawnioną czynności związanych z wykonaniem tytułu wykonawczego za granicą albo o niepodjęciu tych czynności, w szczególności w związku z brakiem podstawy prawnej do ich podjęcia lub brakiem możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą, jeżeli dłużnik zamieszkuje za granicą

Utratę dochodu należy potwierdzić dokumentami:

(utrata dochodu oznacza utratę dochodu spowodowaną: uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego, utratą prawa do zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych, utratą zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, utratą zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej lub renty socjalnej, wyrejestrowaniem pozarolniczej działalności gospodarczej lub zawieszeniem jej wykonywania w rozumieniu art. 14a ust. 1d ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, utratą zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, utratą zasądzonych świadczeń alimentacyjnych w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do tych świadczeń lub utratą świadczeń pieniężnych wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do świadczeń alimentacyjnych, utratą świadczenia rodzicielskiego, utratą zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników)

  • dokument określający datę utraty dochodu  (na przykład  świadectwo pracy, decyzja o wyrejestrowaniu działalności gospodarczej,
  • dokument potwierdzający miesięczną wysokość utraconego dochodu, na przykład rozliczenie podatkowe PIT adekwatne do osiągniętych dochodów za rok bazowy lub zaświadczenie

Uzyskanie dochodu należy potwierdzić dokumentami:

(uzyskanie dochodu oznacza uzyskanie dochodu spowodowane: zakończeniem urlopu wychowawczego, uzyskaniem prawa do zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych, uzyskaniem zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, uzyskaniem zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej lub renty socjalnej, rozpoczęciem pozarolniczej działalności gospodarczej lub wznowieniem jej wykonywania po okresie zawieszenia w rozumieniu art. 14a ust. 1d ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, uzyskaniem zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, uzyskaniem świadczenia rodzicielskiego,  uzyskaniem zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników).

Przepisów o utracie i uzyskaniu dochodu nie stosuje się do dochodu z tytułu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej i dochodu z tytułu wyrejestrowania lub rozpoczęcia pozarolniczej działalności gospodarczej, jeżeli członek rodziny, osoba ucząca się lub dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego utracili dochód z tych tytułów i w okresie 3 miesięcy, licząc od dnia utraty dochodu, uzyskali dochód u tego samego pracodawcy lub zleceniodawcy, lub zamawiającego dzieło lub ponownie rozpoczęli pozarolniczą działalność gospodarczą.

Uzyskanie dochodu w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy:

  • dokument określający wysokość dochodu uzyskanego przez członka rodziny oraz liczbę miesięcy lub okres, w których dochód był osiągany (na przykład umowa o pracę oraz rozliczenie podatkowe PIT)

Uzyskanie dochodu po roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy:

 

Druk wniosku w sprawie ustalenia prawa do zasiłku rodzinnego (PDF, 343 KB)

 

Informację wytworzył: 
Magdalena Loska
Data wytworzenia informacji: 
6.07.2022
Osoba odpowiedzialna za treść: 
Sylwia Bochenek
Ostatnia modyfikacja: 
Sylwia Bochenek (11.12.2023 - 15:24)