Orzekanie stopnia niepełnosprawności u osób powyżej 16 roku życia

Jak uzyskać orzeczenie?

W celu uzyskania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności należy złożyć wniosek o ustalenie stopnia niepełnosprawności wraz z wymaganą dokumentacją.

DO WNIOSKU O WYDANIE ORZECZENIA O STOPNIU NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI NALEŻY DOŁĄCZYĆ:

  • zaświadczenie lekarskie, które zawiera opis stanu zdrowia, rozpoznanie choroby zasadniczej i chorób współistniejących (ważne 30 dni od daty wypełnienia przez lekarza),
  • uwierzytelnioną kserokopię dokumentacji medycznej, tzn. potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez organ lub podmiot, który dokument wytworzył (lub kopię wraz z oryginałem do wglądu), którą stanowią m.in.: karty informacyjne leczenia szpitalnego, wyniki badań diagnostycznych, opisy badań ekg, rtg, usg, TK, rezonansu magnetycznego, opinie psychologiczne (są ważne 2 lata), kartotekę z poradni prowadzącej oraz inne dokumenty mogące mieć wpływ na ustalenie niepełnosprawności, a zwłaszcza okresu jej powstania.

UWAGA! Dokumentacja leczenia, której oryginalność nie jest uwierzytelniona za zgodność z oryginałem, nie będzie brana pod uwagę przy rozpatrywaniu wniosku.

Godziny przyjmowania klientów

poniedziałek od godziny 9:00 do godziny 16:30
od wtorku do piątku od godziny 8:00 do godziny 14:00.

Stopnie niepełnosprawności – definicje

  1. Znaczny stopień niepełnosprawności
    Do stopnia znacznego zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy, albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji
  2. Umiarkowany stopień niepełnosprawności
    Do stopnia umiarkowanego zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.
  3. Lekki stopień niepełnosprawności
    Do stopnia lekkiego zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną, lub mającą ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.

Lista schorzeń i symboli przyczyn niepełnosprawności

Wyciąg
z Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej
z dnia 15 lipca 2003 roku
w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności
 

§ 32.

  1. Przy kwalifikowaniu do znacznego, umiarkowanego i lekkiego stopnia niepełnosprawności bierze się pod uwagę zakres naruszenia sprawności organizmu spowodowany przez:
    1. upośledzenie umysłowe począwszy od upośledzenia w stopniu umiarkowanym;
    2. choroby psychiczne, w tym:
      1. zaburzenia psychotyczne,
      2. zaburzenia nastroju począwszy od zaburzeń o umiarkowanym stopniu nasilenia,
      3. utrwalone zaburzenia lękowe o znacznym stopniu nasilenia,
      4. zespoły otępienne;
    3. zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu, w tym:
      1. trwałe uszkodzenie czynności ruchowej jednego lub obu fałdów głosowych,
      2. częściowa lub całkowita utrata krtani z różnych przyczyn,
      3. zaburzenia mowy spowodowane uszkodzeniem mózgu – wyższych ośrodków mowy,
      4. głuchoniemota, głuchota lub obustronne upośledzenie słuchu niepoprawiające się w wystarczającym stopniu po zastosowaniu aparatu słuchowego lub implantu ślimakowego;
    4. choroby narządu wzroku, w tym wrodzone lub nabyte wady narządu wzroku powodujące ograniczenie jego sprawności, prowadzące do obniżenia ostrości wzroku w oku lepszym do 0,3 według Snellena po wyrównaniu wady wzroku szkłami korekcyjnymi lub ograniczenie pola widzenia do przestrzeni zawartej w granicach 30 stopni;
    5. upośledzenia narządu ruchu, w tym:
      1. wady wrodzone i rozwojowe narządu ruchu,
      2. układowe choroby tkanki łącznej w zależności od okresu choroby i stopnia wydolności czynnościowej,
      3. zapalenie stawów z towarzyszącym zapaleniem stawów kręgosłupa w zależności od stopnia wydolności czynnościowej,
      4. choroby zwyrodnieniowe stawów w zależności od stopnia uszkodzenia stawu,
      5. choroby kości i chrząstek z upośledzeniem wydolności czynnościowej,
      6. nowotwory narządu ruchu,
      7. zmiany pourazowe w zależności od stopnia uszkodzenia i możliwości kompensacyjnych;
    6. epilepsja w postaci nawracających napadów padaczkowych spowodowanych różnymi czynnikami etiologicznymi lub wyraźnymi następstwami psychoneurologicznymi;
    7. choroby układu oddechowego i krążenia, w tym:
      1. przewlekłe obturacyjne i ograniczające, zakaźne choroby płuc prowadzące do niewydolności oddechowej,
      2. nowotwory płuc i opłucnej, prowadzące do niewydolności oddechowej,
      3. wrodzone i nabyte wady serca, choroba niedokrwienna serca, kardiomiopatie, zaburzenia rytmu serca z zaburzeniami hemodynamicznymi kwalifikującymi co najmniej do II stopnia niewydolności serca według Klasyfikacji NYHA,
      4. nadciśnienie tętnicze z powikłaniami narządowymi,
      5. miażdżycę za rostową tętnic kończyn dolnych począwszy od II stopnia niedokrwienia kończyn według Klasyfikacji Fontaine'a,
      6. niewydolność żył głębokich z powikłaniami pod postacią zapaleń i długotrwałych owrzodzeń;
    8. choroby układu pokarmowego, w tym:
      1. choroby przełyku powodujące długotrwałe zaburzenia jego funkcji,
      2. stany po resekcji żołądka z różnych przyczyn z licznymi powikłaniami,
      3. przewlekłe choroby jelit o różnej etiologii, powikłane zespołem złego wchłaniania,
      4. przewlekłe choroby wątroby o różnej etiologii w okresie niewydolności wątroby,
      5. przewlekłe zapalenie trzustki wymagające długotrwałej farmakoterapii,
      6. nowotwory układu pokarmowego;
    9. choroby układu moczowo-płciowego, w tym:
      1. zaburzenia czynności dróg moczowych prowadzące do niewydolności nerek,
      2. choroby nerek o różnej etiologii prowadzące do ostrej lub przewlekłej mocznicy,
      3. wielotorbielowate zwyrodnienie nerek typu dorosłych,
      4. nowotwory złośliwe układu moczowego i narządów płciowych;
    10. choroby neurologiczne, w tym:
      1. naczyniopochodny udar mózgu przemijający, odwracalny, dokonany, prowadzący do okresowych lub trwałych deficytów neurologicznych o różnym stopniu nasilenia,
      2. guzy centralnego układu nerwowego w zależności od typu, stopnia złośliwości, lokalizacji i powstałych deficytów neurologicznych,
      3. pourazowa cerebrastenia i encefalopatia,
      4. choroby zapalne ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego prowadzące do trwałych deficytów neurologicznych,
      5. choroby układu pozapiramidowego w zależności od stwierdzanych objawów neurologicznych,
      6. choroby rdzenia kręgowego,
      7. uszkodzenia nerwów czaszkowych i obwodowych o różnej etiologii;
    11. inne, w tym:
      1. choroby narządów wydzielania wewnętrznego o różnej etiologii, wywołane nadmiernym wydzielaniem lub niedoborem hormonów w zależności od stopnia wyrównania lub obecności powikłań narządowych, pomimo optymalnego leczenia,
      2. choroby zakaźne lub zespoły nabytego upośledzenia odporności w zależności od fazy zakażenia,
      3. przewlekłe wielonarządowe choroby odzwierzęce w II i III okresie choroby zależnie od zmian narządowych,
      4. choroby układu krwiotwórczego o różnej etiologii w zależności od patologicznych zmian linii komórkowych szpiku w procesie hemopoezy,
      5. znacznego stopnia zeszpecenia powodujące stałe ograniczenia w kontaktach międzyludzkich, jak i pracy zawodowej.
    12. całościowe zaburzenia rozwojowe, powstałe przed 16 rokiem życia, z utrwalonymi zaburzeniami interakcji społecznych lub komunikacji werbalnej oraz stereotypiami zachowań, zainteresowań i aktywności o co najmniej umiarkowanym stopniu nasilenia.
  2. Symbol przyczyny niepełnosprawności, o którym mowa w § 13 ust. 1 pkt 8, ust. 2 pkt 9 i ust. 3 pkt 9, oznacza się następująco:
    1. 01-U. – upośledzenie umysłowe;
    2. 02-P – choroby psychiczne;
    3. 03-L – zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu;
    4. 04-O – choroby narządu wzroku;
    5. 05-R – upośledzenie narządu ruchu;
    6. 06-E – epilepsja;
    7. 07-S – choroby układu oddechowego i krążenia;
    8. 08-T – choroby układu pokarmowego;
    9. 09-M – choroby układu moczowo-płciowego;
    10. 10-N – choroby neurologiczne;
    11. 11–I – inne, w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego,
    12. 12-C — całościowe zaburzenia rozwojowe.
  3. Symbol przyczyny niepełnosprawności zawarty w orzeczeniu o niepełnosprawności, stopniu niepełnosprawności lub wskazaniach do ulg i uprawnień odzwierciedla rozpoznanie uszkodzenia lub choroby, która niezależnie od przyczyny jej powstania powoduje zaburzenia funkcji organizmu oraz ograniczenia w wykonywaniu czynności życiowych i aktywności społecznej osoby zainteresowanej lub dziecka.
  4. Orzeczenie może zawierać więcej niż jeden symbol przyczyny niepełnosprawności, nie więcej niż trzy symbole schorzeń, które w porównywalnym stopniu wpływają na zaburzenie funkcji organizmu.

Jak uzyskać orzeczenie o wskazaniach do ulg i uprawnień na podstawie orzeczenia o zaliczeniu do jednej z grup inwalidów, niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, orzeczenia lekarza orzecznika ZUS?

W celi uzyskania orzeczenia do ulg i uprawnień należy nawiązać kontakt z  Miejskim Zespołem do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności
ulica Gliwicka 102,
40-855 Katowice
numer telefonu: 032 250 87 00, 032 209 35 40
i złożyć następujące dokumenty:

  • wniosek w sprawie wydania orzeczenia o wskazaniach do ulg i uprawnień 
  • orzeczenie o zaliczeniu do jednej z grup inwalidów, niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym lub orzeczenie lekarza orzecznika ZUS
  • posiadaną dokumentację medyczną: kserokopię kart informacyjnych leczenia szpitalnego, wyniki badań diagnostycznych, aktualne opinie psychologiczne (ważne 2 lata), orzeczenia o konieczności kształcenia indywidualnego lub specjalnego oraz inne dokumenty mogące mieć istotny wpływ na ustalenie niepełnosprawności, a zwłaszcza okresu jego powstania (oryginały do wglądu)
  • inne dokumenty mogące mieć wpływ na ustalenie wskazań do ulg i uprawnień

W postępowaniu Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności wydaje orzeczenie o wskazaniach do ulg i uprawnień na podstawie przedłożonych orzeczeń, o których mowa w art. 5 i art. 62  Ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych i określa wskazania stosownie do naruszonej sprawności organizmu i ograniczeń funkcjonalnych.

Od wyżej wymienionego orzeczenia nie przysługuje odwołanie.

 

Uprawnienia dla osób niepełnosprawnych ze stopniem niepełnosprawności

  1. REHABILITACJA ZAWODOWA:

    Stopień lekki
    Uzyskanie orzeczenia o lekkim stopniu niepełnosprawności umożliwia podjęcie pracy na otwartym rynku pracy oraz w zakładach zatrudniających osoby niepełnosprawne (zakładach pracy chronionej). Czas pracy osoby niepełnosprawnej w stopniu lekkim nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo (przepis ten nie dotyczy osób zatrudnionych przy pilnowaniu oraz w przypadku wyrażenia zgody na przekroczenie godzin pracy przez lekarza – odbywa się to na wniosek osoby niepełnosprawnej).

    Stopień umiarkowany i znaczny
    Uzyskanie orzeczenia o umiarkowanym czy znacznym stopniu niepełnosprawności umożliwia podejmowanie pracy w warunkach chronionych jednakże nie wyklucza również możliwości zatrudnienia tej osoby u pracodawcy niezapewniającego warunków pracy chronionej, w przypadku przystosowania przez pracodawcę stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej lub zatrudnienia w formie telepracy.
    Czas pracy osoby niepełnosprawnej w stopniu umiarkowanym i znacznym nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo jeżeli lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad osobą niepełnosprawną wyda zaświadczenie o celowości stosowania skróconej normy czasu pracy.
    Wykaz zakładów pracy chronionej z terenu województwa śląskiego dostępny na stronie internetowej Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego (serwis zewnętrzny) – w zakładce Wydziału Rodziny i Polityki Społecznej - wykazy i rejestry.

    Dodatkowe informacje w zakresie rehabilitacji zawodowej: Powiatowy Urząd Pracy w Katowicach,
     

  2. REHABILITACJA SPOŁECZNA:
    Rehabilitacja społeczna ma na celu umożliwienie osobom niepełnosprawnym uczestnictwo w życiu społecznym i jest realizowana przede wszystkim poprzez wyrobienie zaradności osobistej i pobudzenie aktywności społecznej oraz wyrobienie umiejętności samodzielnego wypełniania ról społecznych. W ramach rehabilitacji społecznej osoba niepełnosprawna może skorzystać z następujących form wsparcia:

     

  3. WSKAZANIE DO UCZESTNICTWA W TERAPII ZAJĘCIOWEJ
    Pozytywnie określone wskazanie 4 w orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności - umożliwia korzystanie z Warsztatów Terapii Zajęciowej mających na celu wspieranie osób niepełnosprawnych niezdolnych do pracy poprzez możliwość rehabilitacji społecznej i zawodowej w zakresie pozyskania lub przywracania umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia. Wskazanie określane w przypadku stopnia umiarkowanego i znacznego.
  4. ŚWIADCZENIA PIENIĘŻNE
    W przypadku zaliczenia do osób niepełnosprawnych w stopniu znacznym przysługuje:W przypadku zaliczenia do osób niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym można nabyć prawo do następujących świadczeń:Zaliczenie do osób niepełnosprawnych w stopniu lekkim nie daje uprawnień do świadczeń pieniężnych.
  5. PRAWO DO ZAMIESZKIWANIA W ODDZIELNYM POKOJU
    Określane pozytywnie zgodnie z kryteriami Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 roku, gdzie przy ocenie konieczności korzystania przez osobę zainteresowaną z prawa do zamieszkania w oddzielnym pokoju bierze się pod uwagę rodzaj niepełnosprawności, w szczególności, czy osoba porusza się na wózku inwalidzkim, jest leżąca, ma znaczne ograniczenia w przyjmowaniu pokarmów i innych czynności fizjologicznych. Pozytywnie określone powyższe wskazanie daje możliwość doliczenia dodatkowej powierzchni mieszkaniowej przy ubieganiu się o dodatek mieszkaniowy.
  6. PRZEJAZDY KOMUNIKACJĄ MIEJSKĄ
    Uprawnienia do przejazdów bezpłatnych posiadają osoby zaliczone do znacznego stopnia niepełnosprawności (niezależnie od rodzaju niepełnosprawności) i stopnia umiarkowanego z tytułu chorób narządu wzroku (symbol 04-O)
    Więcej na: stronie internetowej Zarządu Transportu Metropolitalnego - taryfa (serwis zewnętrzny)
    Podstawą korzystania z bezpłatnych przejazdów jest legitymacja osoby niepełnosprawnej (do czasu wydania legitymacji - orzeczenie osoby niepełnosprawnej z dokumentem tożsamości)
  7. ULGI PODATKOWE
    Ulgi podatkowe - na podstawie odrębnych przepisów – szczegóły: właściwe Urzędy Skarbowe.
     
  8. ULGA W OPŁACIE ABONAMENTOWEJ ZA TELEFON (sieć TP S.A.)
    Ulga w opłacie abonamentowej za telefon przysługuje w sytuacji zaliczenia do osób niepełnosprawnych w stopniu co najmniej umiarkowanym z kodem 03-L (zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu) oraz w stopniu znacznym z kodem 04-O (choroby narządu wzroku).

Podstawa prawna

Przydatne strony internetowe poświęcone problematyce osób niepełnosprawnych:

 

Informację wytworzył: 
Olga Gulec
Data wytworzenia informacji: 
8.06.2021
Osoba odpowiedzialna za treść: 
Marta Bugaj
Ostatnia modyfikacja: 
Patrycja Sompolska (21.11.2024 - 8:54)